TS. Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam. (Ảnh: M.P)
"Thuận ý Đảng – hợp lòng dân; Vừa phát triển kinh tế - xã hội, vừa đẩy mạnh chỉnh đốn, xây dựng Đảng; Ổn định kinh tế vĩ mô và duy trì tăng trưởng; Đối nội và đối ngoại thành công; Hội nhập và tự chủ hài hoà; Đẩy lùi dịch bệnh mà vẫn lo được sinh kế cho dân…" - đó là những thành tựu kép - theo TS. Vũ Tiến Lộc.
TS. Vũ Tiến Lộc cho rằng, chúng ta có thể kể ra rất nhiều những thành tựu kép như vậy đã đạt được trong cả nhiệm kỳ. Vận nước đang lên, niềm tin trở lại. Đúng như Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng từng nói: “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”.
Riêng trên mặt trận kinh tế thì thành quả lớn nhất là Chính phủ đã thiết lập được nền tảng kinh tế vĩ mô ổn định hơn hẳn so với các nhiệm kỳ trước đây, được thể hiện ở việc kiềm chế lạm phát, nợ công ở mức thấp, xuất khẩu kỷ lục, dự trữ ngoại tệ tăng lên… Nước ta đã có “của ăn của để”. Kinh tế vĩ mô ổn định đã tạo dư địa cho các chính sách tài khoá, tín dụng chủ động hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế, và là bệ đỡ rất quan trọng để chúng ta có thể vững vàng, ổn định đất nước, kiên cường chống chịu và duy trì tăng trưởng trong bối cảnh khó khăn.
Cải cách thể chế được đẩy mạnh
Cải cách thể chế kinh tế mà trọng tâm là cải cách thủ tục hành chính được đẩy mạnh. Trong nhiệm kỳ (2016-2020), Đảng ta đã ban hành Nghị quyết về hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta và đặt ra yêu cầu phải vươn tới các chuẩn mực phổ biến của các nền kinh tế thị trường hiện đại và hội nhập.
Theo TS. Vũ Tiến Lộc, Chính phủ đã phát động thành công 3 đợt sóng cải cách hành chính lớn: Năm 2016: Xoá bỏ hàng ngàn “giấy phép con” quy định tại Thông tư của các Bộ, ngành. Năm 2018: Cắt giảm, đơn giản hoá 50% điều kiện kinh doanh và thủ tục hành chính kiểm tra chuyên ngành. Năm 2020: Đưa ra mục tiêu tiếp tục cắt giảm và đơn giản hoá 20% các quy định hành chính về kinh doanh và chi phí tuân thủ cho người dân và doanh nghiệp. Chính phủ cũng đã thành lập Tổ công tác tiến hành tổng rà soát để xoá bỏ tình trạng chồng chéo, bất cập trong các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành. Chính phủ yêu cầu chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm; áp dụng nguyên tắc quản ký rủi ro; giảm thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp; mỗi năm chỉ thanh tra và kiểm tra doanh nghiệp một lần...
Chính phủ điện tử cũng được triển khai, dịch vụ công trực tuyến được áp dụng, chương trình chuyển đổi số quốc gia được ban hành. Việt Nam tăng 20 bậc về môi trường kinh doanh, tăng 10 bậc về năng lực cạnh tranh theo các bảng xếp hạng toàn cầu. Khoảng cách điểm số về môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh của nước ta so với nhóm các nước dẫn dầu ASEAN đang thu hẹp lại.
Nhờ những cải cách đó, trong nhiệm kỳ, Đảng ta ra Nghị quyết về phát triển các thành phần kinh tế và yêu cầu cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp Nhà nước, của kinh tế tập thể và nhấn mạnh vai trò động lực quan trọng của khu vực kinh tế tư nhân. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã đặt tên Nghị quyết về kinh tế tư nhân là Nghị quyết 10 để gửi gắm một niềm tin: Cùng với các thành phần kinh tế khác, sự phát triển khu vực kinh tế tư nhân sẽ là động lực đưa nền kinh tế Việt Nam tới đích mạnh giàu, giống như khoán 10 trong nông nghiệp hơn 30 năm về trước đã mở đầu cho hành trình đổi mới ở Việt Nam. Quốc hội đã sửa đổi và bổ sung Luật đầu tư, Luật doanh nghiệp, ban hành Luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, Luật đối tác công tư… Lần đầu tiên trong lịch sử, Chính phủ ra Nghị quyết số 35/NQ-CP về Chương trình phát triển doanh nghiệp cho cả nhiệm kỳ với phương châm: Doanh nghiệp là động lực, Chính phủ sẽ đồng hành và ban hành loạt Nghị quyết 19, 02/NQ-CP hàng năm, xác lập hành trình cải cách để cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh ở Việt Nam, quyết đưa Việt Nam vào nhóm 3 – 4 nền kinh tế có môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh hàng đầu ở ASEAN. Theo chỉ đạo của Chính phủ và sự chung tay của VCCI, các địa phương trong cả nước đã xây dựng chương trình phát triển doanh nghiệp của mình. Tổng số doanh nghiệp trong cả nước đã tăng gấp 1,5 lần chỉ trong 5 năm là kỳ tích.
“Chúng ta vui mừng vì đất nước đã có không chỉ trên 800.000 doanh nghiệp mà còn có 5,4 triệu hộ kinh doanh và theo quan niệm phổ biến của thế giới thì đó cũng chính là doanh nghiệp – doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ (MSBs) trong nền kinh tế. Chúng ta vui mừng khi khu vực kinh tế tư nhân trong nước đã trở thành khu vực kinh tế lớn trong nền kinh tế quốc dân, đã đóng góp trên 46% tổng nguồn vốn đầu tư toàn xã hội và trên 40% GDP cho đất nước và tỷ trọng này đang ngày càng được nhân lên”, TS Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh.
Đảng và Nhà nước đã thành công trong việc khơi dậy sức dân. Khởi nghiệp – khởi nghiệp sáng tạo để trở thành “người lính thời bình”, lo sinh kế cho dân, làm giàu cho đất nước, đang trở thành lẽ sống trong lớp trẻ và là phong trào thi đua yêu nước của toàn dân. Hơn 100 ngàn doanh nghiệp được thành lập mới mỗi năm là lá phiếu của niềm tin mà người dân dành cho Đảng và Nhà nước của mình. Và chúng ta vui mừng khi đất nước đã có những tập đoàn doanh nghiệp tư nhân và thương hiệu Việt được vinh danh trong các bảng xếp hạng toàn cầu. Các sản phẩm: Made in Việt Nam; Make in Việt Nam; Made by Việt Nam được thế giới ngày càng ưa thích. Đó là “màu cờ sắc áo” Việt Nam trong cuộc đua tranh kinh tế toàn cầu.
Nhiệm kỳ 5 năm qua cũng là nhiệm kỳ của những công cuộc hội nhập đỉnh cao. Việt Nam đã lên đường cao tốc ra thế giới và cam kết vươn tới những chuẩn mực toàn cầu. Phát triển bền vững được đẩy mạnh, quan hệ lao động hài hoà được đề cao, thân thiện với môi trường là trách nhiệm, phát triển bao trùm định hướng đi… Hiệp định CPTPP, EVFTA và các hiệp định thương mại tự do khác không chỉ mở không gian thị trường mà còn là không gian cải cách cho nền kinh tế Việt Nam.
Việt Nam đã kiềm chế được dịch bệnh và duy trì tăng trưởng dương trong tâm thế vững vàng (Ảnh: M.P)
Lửa thử vàng, gian nan thử sức
Thời đại dịch COVID-19, thế giới trở nên mong manh. Sức mạnh của các cường quốc kinh tế và công nghệ bị đe dọa. Nền kinh tế thế giới lún sâu trong khủng hoảng, nhưng Việt Nam đã kiềm chế được dịch bệnh và duy trì tăng trưởng dương trong tâm thế vững vàng. Một lần nữa khi đất nước khó khăn thì tinh thần đoàn kết và ý chí kiên cường của dân tộc Việt lại bừng dậy. Cả hệ thống chính trị vào cuộc. Nhà nước pháp quyền Xã hội chủ nghĩa với sự lãnh đạo của Đảng, sự chung tay của Quốc hội, sự chỉ đạo điều hành quyết liệt của Chính phủ và sự đồng lòng của toàn dân là nguyên nhân để chúng ta làm nên chiến thắng trong công cuộc “chống dịch như chống giặc”. Khả năng chống chịu, kiên cường đang trở thành một năng lực cạnh tranh cốt lõi của người Việt và nền kinh tế Việt trong bối cảnh một thế giới có nhiều bất định và biến đổi khó lường. Bạn bè quốc tế ngợi ca, khâm phục. Và Việt Nam đang trở thành điểm tựa niềm tin và nơi đến an toàn của các nhà đầu tư quốc tế trên hành trình chuyển dịch làn sóng đầu tư có trách nhiệm và bền vững toàn cầu.
Sau một phần tư thế kỷ, từ đổ nát của chiến tranh, công cuộc Đổi mới của Việt Nam do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo đã viết lên câu chuyện về một cuộc thoát nghèo vĩ đại trên thế gian này: 45 triệu người dân Việt thoát khỏi đói nghèo và Việt Nam đã trở thành nước có thu nhập trung bình và đang khởi động hành trình khát vọng trở thành một đất nước hùng cường. Dự thảo các văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIII đã đặt mục tiêu đến năm 2030 - kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng, Việt Nam trở thành nước có thu nhập trung bình cao và đến năm 2045 - kỷ niệm 100 năm ngày thành lập nước, Việt Nam vượt bẫy thu nhập trung bình để sánh vai các nước phát triển có thu nhập cao.
Để thực hiện được các mục tiêu này, việc xây dựng thể chế kinh tế thị trường hiện đại và hội nhập phải là bệ đỡ và phát triển nền kinh tế số phải là đôi cánh để bay lên. Ba mũi giáp công: thể chế, nguồn nhân lực và cơ sở hạ tầng là các khâu đột phá. Doanh nghiệp là lực lượng chủ công. Kinh tế tư nhân là rường cột. Quốc gia khởi nghiệp là hệ sinh thái dẫn đường... Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nói: “Xây dựng đội ngũ doanh nhân lớn mạnh là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị”; “Không được kỳ thị với kinh tế tư nhân, và phải trao tặng danh hiệu anh hùng cho những doanh nghiệp tư nhân làm ăn giỏi” và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc kỳ vọng:“Các doanh nghiệp – doanh nhân sẽ định hình tương lai đất nước”.
TS. Vũ Tiến Lộc nhận định: "Còn rất nhiều việc chúng ta sẽ phải làm. Công cuộc phòng chống tham nhũng, chỉnh đốn và xây dựng Đảng đang có xung lực, cần phải tiếp tục làm với tấm lòng Vàng và ý chí Thép của những người Cộng sản. Công cuộc cải cách thể chế mà trước hết là cải cách thể chế kinh tế phải tiếp tục với tinh thần đột phá, vượt ra khỏi sự bảo thủ, rụt rè và cần có sự chung tay của cả hệ thống chính trị, của các tầng lớp nhân dân. Và chúng ta tin Đại hội lần thứ XIII của Đảng sẽ đưa đất nước ta bước vào một thời kỳ phát triển mới - nở Hoa thịnh vượng, Kết quả hùng cường"./.
Minh Phương (lược ghi)