Nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) được thành lập tháng 11/1951 tại chiến khu Việt Bắc với tên ban đầu là Đoàn văn công Trung ương, sau đó được Chủ tịch Hồ Chí Minh đổi tên thành Đoàn Ca múa Nhân dân Trung ương; từ năm 1964, chính thức mang tên Nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam cho tới ngày nay.

Nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam với chức năng dàn dựng và biểu diễn các chương trình, tiết mục ca múa nhạc đặc sắc về dân gian dân tộc phục vụ khán giả trong nước và quốc tế; sưu tầm, lưu giữ, sáng tạo thể nghiệm và phát triển hiện đại nghệ thuật ca múa nhạc dân gian dân tộc; xây dựng các chương trình nghệ thuật biểu diễn phục vụ nhiệm vụ chính trị, giao lưu, hợp tác với các đoàn nghệ thuật quốc tế... Nhà hát luôn là nơi quy tụ những tên tuổi lớn của nền nghệ thuật cách mạng Việt Nam. Đây cũng là nơi đã đặt nền móng cho nhiều hình thức nghệ thuật biểu diễn ca, múa, nhạc ở Việt Nam như: độc tấu nhạc cụ dân tộc, hòa tấu nhạc cụ dân tộc, hòa tấu dàn nhạc giao hưởng, nhạc kịch…

Nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam tại phố Huỳnh Thúc Kháng, Hà Nội

Với định hướng phát huy vốn văn hóa truyền thống, đồng thời tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa thế giới, vừa giữ được cốt cách dân tộc, vừa mang hơi thở của thời đại, 70 năm qua, Nhà hát đã xây dựng hàng nghìn tiết mục phục vụ công chúng, nhân dân trên mọi miền Tổ quốc, trong kháng chiến cũng như trong hòa bình. Phát huy vốn văn hóa truyền thống, đồng thời tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa thế giới, vừa giữ được cốt cách dân tộc, vừa mang hơi thở mới của thời đại, Nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam đã không ngừng lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng.

Nơi đây đã góp phần hun đúc tình yêu quê hương đất nước, nghệ thuật cho các nghệ sỹ, truyền cảm hứng cho đông đảo công chúng, nhân dân và bạn bè quốc tế thông qua các tiết mục, chương trình nghệ thuật đặc sắc. Trải qua bao thăng trầm, Nhà hát vẫn luôn là đơn vị nghệ thuật đi đầu trong hoạt động biểu diễn nghệ thuật phục vụ chính trị, ngoại giao trong nước và quốc tế vào những dịp lễ lớn, sự kiện quan trọng của đất nước. Tập thể các nghệ sỹ của Nhà hát đã trực tiếp sáng tác, dàn dựng, biểu diễn rất nhiều chương trình nghệ thuật đặc sắc, tiêu biểu như chương trình nghệ thuật phục vụ hội nghị quốc tế cấp cao; các chương trình nghệ thuật chiêu đãi các nguyên thủ hàng đầu thế giới khi họ sang thăm, làm việc tại Việt Nam...

Nhà hát luôn được Đảng, Nhà nước và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL tin tưởng giao tổ chức các chương trình nghệ thuật chào mừng các sự kiện trọng đại như: Kỷ niệm Quốc khánh 2/9, Chào mừng Đại hội Đảng XI, XII và XIII, Kỷ niệm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh... Nhà hát luôn đi đầu trong hoạt động biểu diễn nghệ thuật phục vụ chính trị, ngoại giao trong nước và quốc tế. Sáng tác, dàn dựng, biểu diễn hàng nghìn chương trình nghệ thuật đặc sắc, nhiều chương trình đã để lại ấn tượng mạnh mẽ, tiêu biểu như: Chương trình nghệ thuật phục vụ Hội nghị APEC; ATF; IPU; GMS-6; WEF ASEAN; Chương trình nghệ thuật chiêu đãi Tổng thống Mỹ Donald Trump, Tổng thống Mỹ Obama, Tổng thống Nga Putin, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình...

Những chương trình nghệ thuật do Nhà hát thực hiện luôn mang tính chính luận, có giá trị nghệ thuật cao, đặc sắc, hấp dẫn, quy mô hoành tráng, để lại ấn tượng sâu sắc, được bè bạn quốc tế khen ngợi và đánh giá cao.

Ngoài những hoạt động nổi bật trong công tác chuyên môn, về công tác Đảng, Đảng ủy Nhà hát đã phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, bám sát các nghị quyết của cấp trên để cụ thể hóa thành các chương trình, kế hoạch chỉ đạo phù hợp các chỉ tiêu, nhiệm vụ được đề ra và hoàn thành tốt nhiệm vụ quan trọng đã được đề ra. Trong thời gian tới, Đảng ủy Nhà hát sẽ tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng làm việc hiệu quả, quán triệt các nghị quyết của Đảng, để từ đó phát huy hơn nữa vai trò của Đảng, khuyến khích, khơi gợi tinh thần đoàn kết nội bộ, cùng chung tay xây dựng Đảng bộ Nhà hát ngày càng phát triển, bền vững. Bên cạnh đó khuyến khích, quan tâm đến quần chúng, tìm ra những tấm gương tiêu biểu, đào tạo, bồi dưỡng sớm được đứng trong hàng ngũ của Đảng, cùng góp sức xây dựng Đảng bộ Nhà hát ngày càng phát triển, thành công.

Chương trình nghệ thuật chào mừng “Đại hội thi đua yêu nước lần thứ X”

Về chuyên môn, trong năm 2021, Nhà hát sẽ nhanh chóng đổi mới, áp dụng công nghệ trong sáng tạo, biểu diễn nghệ thuật; thu hút nhiều diễn viên để “nuôi dưỡng,” phát triển tài năng, dẫn đầu các đơn vị nghệ thuật và giành nhiều giải thưởng cao trong các cuộc thi, liên hoan, hội diễn.

Chú trọng sưu tầm các loại hình nghệ thuật như ca, múa, nhạc dân gian, dân tộc để phục vụ biểu diễn. Bên cạnh đó là đào tạo diễn viên; biên soạn, chỉnh lý chương trình, giáo trình đào tạo và phục vụ cho hoạt động sáng tác; dàn dựng các chương trình nghệ thuật...

Bước vào năm 2021, chủ trương của Ban lãnh đạo Nhà hát là làm sao khẳng định hơn nữa vị trí và trách nhiệm của một “cánh chim đầu đàn” trong làng ca múa nhạc chuyên nghiệp, bên cạnh việc tiếp tục nhiệm vụ bảo tồn, phát huy nghệ thuật truyền thống, Nhà hát sẽ phải nỗ lực nghiên cứu, tìm tòi, sáng tạo cái mới để thay đổi chính mình bằng những chương trình nghệ thuật vừa mang đậm giá trị truyền thống, vừa tiếp cận được các giá trị của nghệ thuật đương đại. Đồng thời duy trì Trung tâm Nghệ thuật Âu Cơ thành một điểm đến văn hóa nghệ thuật hấp dẫn với khán giả Thủ đô.

Trải qua quá trình gần 70 năm xây dựng và phát triển, Nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam đã được tặng nhiều danh hiệu, phần thưởng, giải thưởng cao quý: Danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; Huân chương Độc lập (hạng Nhất, Nhì, Ba), có 10 diễn viên, nghệ sĩ đoạt Giải thưởng Hồ Chí Minh; 30 người đoạt Giải thưởng Nhà nước; 37 người được công nhận danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân; 90 người được công nhận danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú. Năm 2020, Nhà hát được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới. Đây là phần thưởng có ý nghĩa quan trọng, đánh dấu sự phát triển, bền bỉ xây dựng thương hiệu, tạo nên những tiếng vang và dấu ấn trong đời sống văn hóa nghệ thuật nước nhà của Nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam.

Bài, ảnh: HN