Số lượng HTX ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, kinh doanh gắn với chuỗi giá trị sản phẩm chủ lực của quốc gia, vùng, địa phương ngày càng tăng. (Ảnh: Đinh Phương)

KTTT, HTX dần trở thành động lực phát triển bền vững kinh tế - xã hội

 Giai đoạn 2016-2020, KTTT, HTX tiếp tục đổi mới, phát triển nhanh cả về số lượng và chất lượng, cơ bản khắc phục được tình trạng yếu kém kéo dài. Nhiều loại hình, mô hình KTTT, HTX hoạt động hiệu quả, góp phần phát triển kinh tế bền vững, xây dựng nông thôn mới, tạo việc làm, xoá đói, giảm nghèo, bảo đảm an sinh xã hội, tăng cường hệ thống chính trị ở cơ sở; qua đó, từng bước khẳng định vị trí, vai trò nền tảng của khu vực KTTT, HTX trong nền kinh tế quốc dân.

Theo Liên minh HTX Việt Nam, KTTT, HTX đang dần trở thành động lực phát triển kinh tế - xã hội bền vững, cùng với kinh tế nhà nước dần trở thành nền tảng của nền kinh tế quốc dân; đóng góp trực tiếp khoảng 4,8%, gián tiếp trên 30% GDP cả nước trên cơ sở giá trị gia tăng của kinh tế hộ thành viên; thu hút hơn 3 triệu lao động, tạo hơn 40 nghìn việc làm mới hằng năm.

Nhiệm kỳ qua, cả nước thành lập mới 10.749 HTX, bình quân 2.150 HTX/năm (tăng 2,6 lần so với giai đoạn 2011-2015), trong đó, lĩnh vực nông nghiệp là 7.632 HTX, chiếm tỷ lệ 71%, phi nông nghiệp là 3.117 HTX, chiếm tỷ lệ 29%. Thành lập mới 81 liên hiệp HTX; 15.849 tổ hợp tác (THT), trong đó có 9.984 THT nông nghiệp, 5.865 THT phi nông nghiệp. Đến cuối năm 2020, cả nước có 26.040 HTX (tăng 5.625 HTX so với năm 2015, tăng bình quân 3,6%/năm), phân theo các lĩnh vực hoạt động gồm: 16.953 HTX nông nghiệp, 1.188 Quỹ tín dụng nhân dân, 2.079 HTX thương mại và dịch vụ, 1.496 HTX vận tải, 2.474 HTX công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp, 1.026 HTX xây dựng, 521 HTX môi trường, 303 HTX khác. 100 liên hiệp HTX, trong đó 76 liên hiệp HTX nông nghiệp và 24 liên hiệp HTX phi nông nghiệp; hơn 50% liên hiệp HTX hoạt động hiệu quả và làm tốt vai trò đầu mối kết nối các HTX thành viên với thị trường. Với 119.248 THT hiện có trên địa bàn cả nước, các THT đa dạng về tên gọi và hình thức hoạt động, thành lập để liên kết tương trợ nhau sản xuất, vay vốn, thu hoạch, tiêu thụ sản phẩm; khoảng 30% THT có lao động làm việc theo hợp đồng.

HTX, liên hiệp HTX, THT thu hút 8,1 triệu thành viên, chủ yếu là đại diện hộ cá thể, cá nhân ở địa bàn nông thôn tham gia, chiếm 33% tổng số hộ cá thể ở địa bàn nông thôn, tác động trực tiếp đến đời sống, thu nhập và sức mua của gần 30 triệu người. Số HTX hoạt động hiệu quả chiếm 59% tổng số HTX, tăng 03 lần so với năm 2015; 96% HTX được chuyển đổi, tổ chức lại hoạt động, phù hợp các quy định của Luật HTX năm 2012; quy mô, chất lượng và hiệu quả hoạt động được nâng lên; những tồn tại, yếu kém kéo dài của HTX cơ bản được khắc phục;… Đáng chú ý, nhiều doanh nghiệp là thành viên của HTX tham gia quản trị, liên kết chế biến tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị nông, lâm sản. Quy mô thành viên của HTX và THT ngày càng tăng, cho thấy liên kết, hợp tác sản xuất, kinh doanh là nhu cầu, xu thế tất yếu khách quan.

Đặc biệt, số lượng HTX ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, kinh doanh gắn với chuỗi giá trị sản phẩm chủ lực của quốc gia, vùng, địa phương ngày càng tăng; liên kết sản xuất giữa các HTX với nhau, với THT và với doanh nghiệp ngày càng mở rộng và phát triển. Đến nay, cả nước có 1.700 HTX ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất, 3.219 HTX sản xuất gắn với chuỗi giá trị, tăng 6,8 lần so với năm 2015. Số lượng HTX, liên hiệp HTX có quy mô vừa và lớn ngày càng tăng; đến cuối năm 2020, cả nước có hơn 500 HTX, liên hiệp HTX có quy hơn 300 thành viên, tổng nguồn vốn từ 5 tỷ đồng trở lên (tăng 04 lần so với giai đoạn 2011-2015).

Từng bước khẳng định vai trò nòng cốt trong phát triển KTTT, HTX

Thu hoạch rau mầm - một trong những sản phẩm được công nhận là sản phẩm OCOP 4 sao của HTX Sản xuất và Dịch vụ Thanh Hà (xã Ninh Sở, huyện Thường Tín, Hà Nội). (Ảnh: Bá Hoạt)

Đồng chí Nguyễn Ngọc Bảo, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam, Phó Trưởng Ban chỉ đạo đổi mới, phát triển KTTT, HTX cho biết: Nhiệm kỳ 2016 - 2020, hệ thống Liên minh HTX Việt Nam đã triển khai đồng bộ và hiệu quả, cơ bản hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ được giao theo chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước, quy định của Điều lệ; đồng thời, giữ vai trò nòng cốt trong phát triển KTTT, HTX trên địa bàn cả nước và các địa phương, trở thành cầu nối giữa Đảng và Nhà nước với khu vực KTTT, HTX.

Cùng với việc thực hiện tốt chức năng đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của thành viên và nhiệm vụ thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, hệ thống Liên minh HTX Việt Nam đã tư vấn pháp lý cho 87.000 thành viên, tham gia giải quyết 42 trường hợp khiếu nại, tố cáo; chủ động phối hợp với các ban, bộ, ngành trung ương và địa phương nghiên cứu, tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước, cấp ủy và chính quyền địa phương trong xây dựng và triển khai chủ trương, chính sách và pháp luật thúc đẩy phát triển KTTT, HTX; thực hiện một số nhiệm vụ quản lý nhà nước về lĩnh vực KTTT, HTX do Chính phủ, cấp ủy và chính quyền địa phương giao, ủy thác.

Công tác tuyên truyền ngày càng đi vào chiều sâu, gắn với tư vấn, hỗ trợ và phát triển HTX, nhân rộng mô hình HTX sản xuất, kinh doanh hiệu quả; tích cực tổ chức các phong trào thi đua nhằm khích lệ, động viên cá nhân, tập thể HTX và toàn hệ thống, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội nhiệm kỳ 2016 - 2020, lập thành tích chào mừng các sự kiện lớn của đất nước. Hoạt động cung ứng dịch vụ công cho KTTT, HTX được mở rộng, nâng cao chất lượng, hiệu quả; công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của Đảng đoàn, Ban Chấp hành, Ban Thường vụ, Thường trực Liên minh HTX Việt Nam được đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong điều hành và hoạt động; tăng cường liên kết hệ thống…

Uy tín của hệ thống Liên minh HTX Việt Nam ở trong nước và đối tác quốc tế cũng dần được khẳng định thông qua việc đẩy mạnh các hoạt động hợp tác quốc tế, khai thác nguồn lực để hỗ trợ phát triển KTTT, HTX. Đến thời điểm hiện tại, hệ thống Liên minh HTX Việt Nam có quan hệ hợp tác với hơn 150 tổ chức quốc tế, ký kết 14 chương trình hợp tác; tổ chức cho 400 lượt cán bộ khảo sát, học tập ngắn hạn, dài hạn ở nước ngoài và huy động được 03 triệu USD của tổ chức quốc tế hỗ trợ cho phát triển KTTT, HTX và hệ thống Liên minh HTX Việt Nam.

Ghi nhận những kết quả đạt được trong giai đoạn 2016-2020, hệ thống Liên minh HTX Việt Nam được Nhà nước tặng thưởng 17 Huân chương, 12 Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, 13 Cờ thi đua của Chính phủ và nhiều danh hiệu thi đua khác.

Bước vào nhiệm kỳ mới, trên cơ sở dự báo kinh tế tập thể, HTX giai đoạn 2020 - 2025 ở nước ta sẽ tiếp tục phát triển cả về số lượng, qui mô và chất lượng, tốc độ tăng bình quân từ 8% - 15%/năm, số hộ cá thể ở địa bàn nông thôn và đô thị, các thành phần kinh tế khác tham gia HTX, THT tăng nhanh, hệ thống Liên minh HTX Việt Nam đặt mục tiêu nâng cao hiệu quả hoạt động của HTX, liên hiệp HTX, THT, mang lại lợi ích kinh tế và phúc lợi xã hội ngày càng cao cho thành viên; thu hút phần lớn hộ cá thể ở địa bàn nông thôn, kể cả hộ cá thể ở địa bàn thành thị và thành phần kinh tế khác tham gia HTX, liên hiệp HTX, THT; từng bước khẳng định vị trí, vai trò nền tảng của khu vực kinh tế tập thể, HTX trong nền kinh tế quốc dân. Cùng với đó, xây dựng hệ thống Liên minh HTX Việt Nam vững mạnh, thống nhất chặt chẽ tổ chức và hoạt động từ trung ương đến địa phương, được Nhà nước áp dụng chính sách cán bộ phù hợp và có đủ năng lực thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao; làm cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với khu vực KTTT, HTX; tiếp tục giữ vai trò nòng cốt trong phát triển KTTT, HTX./.

Phương Nghi