Kỷ niệm 90 năm ngày thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản (TNCS) Hồ Chí Minh (26/3/1931-26/3/2021), ngày 10/3 tại Thủ đô Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Ban Tuyên giáo Trung ương, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức hội thảo khoa học trực tuyến “90 năm khẳng định và phát huy vai trò trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên Việt Nam”. 

Tham dự có các đồng chí: Nguyễn Minh Triết, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương; Vũ Khoan, nguyên Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ.

Đổi mới hơn nữa nội dung, phương thức hoạt động để đáp ứng yêu cầu mới, phù hợp với thanh niên

Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa phát biểu tại Hội thảo

Phát biểu chỉ đạo, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa khẳng định, trong quá trình lãnh đạo đất nước, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đề cao vai trò, vị trí của thanh niên, xác định thanh niên là lực lượng xung kích cách mạng; công tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc, như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng khẳng định “muốn hồi sinh dân tộc thì trước hết phải hồi sinh thanh niên”. 

Đảng ta luôn xác định tư tưởng xuyên suốt là xây dựng tổ chức thanh niên để xây dựng Đảng; đoàn kết thanh niên để giáo dục, đào tạo, rèn luyện, giúp thanh niên cống hiến, trưởng thành. Lịch sử phát triển của tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh luôn gắn liền với nhiệm vụ vận động thanh niên đi theo Đảng làm cách mạng, đi theo con đường mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân đã lựa chọn.

90 năm qua, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã không ngừng lớn mạnh, luôn hoàn thành xuất sắc vai trò vận động, tập hợp và đoàn kết thanh niên Việt Nam đi theo Đảng làm cách mạng dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội, đã có những đóng góp to lớn vào thắng lợi vĩ đại của cách mạng Việt Nam. Thông qua các hoạt động của Đoàn, lớp lớp thanh niên Việt Nam đã được rèn luyện, giác ngộ cách mạng, cống hiến sức trẻ, sức sáng tạo vì quê hương, đất nước. Trong kháng chiến, chúng ta đã ghi nhận, tôn vinh biết bao anh hùng đã oanh liệt ngã xuống khi tuổi đời còn thanh xuân để giành, giữ nền độc lập, tự do thiêng liêng của dân tộc.

Trong hoà bình, chúng ta cũng tự hào vì lớp lớp thanh niên ngày nay luôn xung kích, đi đầu trên mọi mặt trận, học tập, rèn luyện, lao động, sáng tạo, rèn luyện, cống hiến cho cộng đồng, góp sức trẻ, tuổi thanh xuân của mình cho quê hương, đất nước. 

"Sự phát triển của tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và các tổ chức của thanh niên Việt Nam do Đoàn làm nòng cốt chính trị tiếp tục là tiền đề quan trọng mở rộng mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên, phát huy vai trò xung kích, sáng tạo của thanh niên trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Đoàn đã thực hiện tốt sứ mệnh, nhiệm vụ được Đảng giao, là lực lượng xung kích cách mạng, là đội dự bị tin cậy của Đảng; là trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên, đại diện chăm lo bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của tuổi trẻ, là lực lượng nòng cốt chính trị trong phong trào thanh niên và các tổ chức thanh niên Việt Nam; lực lượng tiên phong, đóng góp vai trò quan trọng trong đời sống chính trị của đất nước và là cầu nối chính trị vững chắc giữa Đảng, Nhà nước với thanh niên, làm cho thanh niên tin yêu Đảng và tích cực đi đầu trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc", Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương nói.

Quang cảnh Hội thảo

Đề cập tới những quan điểm, tư tưởng, giải pháp quan trọng của Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng cùng những yêu cầu mới trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế và sự biến đổi của tình hình thanh niên, công tác thanh niên đòi hỏi tổ chức Đoàn phải tiếp tục đổi mới hơn nữa nội dung, phương thức hoạt động để đáp ứng yêu cầu mới, phù hợp với thanh niên, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa cho rằng hội thảo có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, cung cấp những luận cứ khoa học, cơ sở lý luận, tổng kết thực tiễn về tổ chức, hoạt động của Đoàn trong thời gian qua, xác lập những nhiệm vụ cần thực hiện trong thời gian tới để cụ thể hoá Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và xây dựng văn kiện Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XII. 

 Xác lập 3 nhóm vấn đề tại Hội thảo

Phát biểu đề dẫn tại Hội thảo, đồng chí Phan Xuân Thủy, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương cho biết, 90 năm qua, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã hoàn thành xuất sắc sứ mệnh vinh quang được Đảng giao phó, thực sự trở thành tổ chức cộng sản của những người trẻ tuổi, đội dự bị tin cậy của Đảng, là lực lượng xung kích cách mạng, là trường học xã hội chủ nghĩa cho của thanh niên, đại diện chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của tuổi trẻ. 

Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là thành viên quan trọng của hệ thống chính trị, với 4 chức năng cơ bản, trong đó chức năng “trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên” đóng vai trò hết sức quan trọng đối với tổ chức Đoàn. Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Đảng ta đã đề ra nhiều chủ trương quan trọng để hiện thực hóa con đường đi lên chủ nghĩa xã hội, nhất là xác định mục tiêu, tầm nhìn phát triển đất nước trong 10 năm, 15 năm tới. Khát vọng, mục tiêu, tầm nhìn mà Đảng ta đề ra có thực hiện được hay không, chính thế hệ thanh niên ngày nay là người sẽ quyết định việc đó. Vì vậy, giáo dục thanh niên thành những người cộng sản ưu tú, tiếp bước cha anh dựng xây đất nước là một nhiệm vụ rất quan trọng. Đó là lý do Ban Tổ chức Hội thảo quyết định lựa chọn chủ đề của hội thảo là “90 năm khẳng định và phát huy vai trò trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên Việt Nam”.

Hội thảo xác lập 3 nhóm vấn đề chính: Những vấn đề lý luận, thực tiễn về quá trình hình thành, xây dựng, phát triển và đóng góp to lớn của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và của dân tộc, việc thực hiện sứ mệnh “trường học xã hội chủ nghĩa cho thanh niên” của Đoàn trong 90 năm qua; những vấn đề lý luận và thực tiễn về công tác Đoàn và phong trào hành động cách mạng thanh thiếu nhi trong giai đoạn hiện nay; giải pháp xây dựng tổ chức Đoàn vững mạnh, khơi dậy ý chí, khát vọng, phát huy thanh niên góp sức xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc.

Tham luận của đại biểu gửi tới Hội thảo cũng làm rõ chức năng “trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên” đã được Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thực hiện thông qua những điểm cơ bản: Đoàn giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cho đoàn viên thanh niên, từ đó giác ngộ lý tưởng cách mạng của Đảng, của Đoàn, của dân tộc, rèn luyện nên những cán bộ, đoàn viên trẻ tuổi có tâm huyết, có trình độ, bản lĩnh chính trị và sống có lý tưởng; Đoàn tạo môi trường giúp thanh niên phát huy vai trò xung kích trong các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội; tổ chức các phong trào, các cuộc vận động và các hoạt động hướng tới mục tiêu đoàn kết, tập hợp, giáo dục thanh niên, tạo môi trường lành mạnh, an toàn cho thanh niên rèn luyện và tự khẳng định, vì sự tiến bộ của thanh niên đối với sự phát triển của đất nước; Đoàn đưa tuổi trẻ vào rèn luyện trong môi trường tập thể có tổ chức, có kỷ luật, tạo ra một trường học thực tế bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, giáo dục đạo đức, hoàn thiện nhân cách, giúp thanh niên trở thành đoàn viên ưu tú giới thiệu cho Đảng và giới thiệu đội viên ưu tú để kết nạp vào Đoàn; Đảng ta luôn xác định xây dựng Đoàn vững mạnh là một nội dung quan trọng của công tác xây dựng Đảng, là xây dựng Đảng trước một bước. Đồng thời, một trong những nội dung quan trọng của chức năng “trường học xã hội chủ nghĩa” được Đảng trực tiếp giao nhiệm vụ cho Đoàn là giới thiệu lực lượng đoàn viên ưu tú trở thành đảng viên - những người cộng sản trẻ tuổi, góp phần xây dựng Đảng vững chắc trong tương lai. 

Theo GS.TS. Hoàng Chí Bảo, Chuyên gia cao cấp, nguyên Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương, các tác giả kinh điển của chủ nghĩa Mác-Lênin, từ Mác-Ăngghen, Lênin đến Hồ Chí Minh trong thực tiễn đấu tranh cách mạng và xây dựng học thuyết lý luận về chủ nghĩa cộng sản khoa học đều đặc biệt quan tâm tới thanh niên và xây dựng tổ chức Đoàn TNCS. Trong tiến trình cách mạng cộng sản chủ nghĩa nhằm giải phóng giai cấp (giai cấp vô sản), giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội để giải phóng con người, thực hiện sứ mệnh lịch sử thế giới của giai cấp vô sản - giai cấp công nhân hiện đại, thanh niên và tổ chức Đoàn có vai trò quan trọng đặc biệt.

GS.TS. Hoàng Chí Bảo tham luận tại Hội thảo

Nói về nhiệm vụ của thanh niên, Hồ Chí Minh nhấn mạnh tới các mối quan hệ của thanh niên với Đảng, với nhân dân và cộng đồng dân tộc, xã hội. Nổi bật ở các mối quan hệ, đó là quan hệ với mình (với tự mình), với người khác, với tổ chức đoàn thể gắn với công việc và hoạt động. Một trong những lời dạy nổi tiếng của Người về thanh niên là: “Nhiệm vụ của thanh niên không phải là đòi hỏi nước nhà đã cho mình những gì mà phải tự hỏi mình đã làm gì cho nước nhà”.

GS.TS. Hoàng Chí Bảo đề xuất, vận dụng những chỉ dẫn của Hồ Chí Minh về thanh niên và xây dựng tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong tình hình mới cần tổ chức cho thanh niên nước ta học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh một cách sâu rộng, nội dung phù hợp với từng đối tượng; phương pháp hấp dẫn, sinh động, có sức thu hút lớn đối với thế hệtrẻ. Đặc biệt, nhấn mạnh vào khát vọng Việt Nam, khát vọng phát triển, hiện đại hóa, phát triển nhanh, bền vững, sánh vai cùng các cường quốc năm châu, thực hiện tâm nguyện, hoài bão của Hồ Chí Minh như Đại hội XIII của Đảng đã nêu rõ trong văn kiện.

Nhắc đến mục tiêu Đại hội Đảng XIII đưa ra tầm nhìn đến năm 2045 nước ta trở thành nước phát triển, thu nhập cao, nguyên Phó thủ tướng Vũ Khoan cho rằng, mục tiêu cao đó có hoàn thành được hay không là nhờ thanh niên.

"Lịch sử đã chứng minh toàn bộ sự nghiệp cách mạng của chúng ta là nhờ thanh niên, tuy nhiên để "đạt đỉnh cao", thanh niên cần "6 cặp chữ T". Đó là: khát vọng - thực tế; ý chí - tiến thủ; đầu óc - thông thái; tay nghề - thành thạo; làm người - tử tế; phong trào - thiết thực. Khát vọng phải đi liền với thực tế, bởi khát vọng chung của đất nước rất lớn nhưng khát vọng ấy khi chuyển sang mỗi đoàn viên, thanh niên phải rất thực tế, phù hợp với sở trường - sở đoản, hoàn cảnh chung của mỗi người. Phong trào phải thiết thực, bền vững, chọn phong trào phải thấm vào thế hệ trẻ chứ không phải "ào một cái rồi xong", ông phân tích.

Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Nguyễn Anh Tuấn kết luận Hội thảo

Theo Bí thư Thành đoàn Hà Nội Chu Hồng Minh, với sự phát triển bùng nổ của công nghệ thông tin như hiện nay, thông tin trên mạng xã hội xuất hiện và thay đổi theo từng giây, từng phút, một số luồng thông tin từ các diễn đàn mạng đưa ra chưa được kiểm duyệt, đặt dấu hỏi về chất lượng thông tin. Điều này đặt ra những khó khăn, thách thức cho công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức lối sống trên không gian mạng của tổ chức Đoàn Thanh niên các cấp trong thời gian tới. Khó khăn nằm ở công tác nắm bắt và bao quát dư luận xã hội, dư luận trong thanh niên; kịp thời phản bác những luận điệu sai trái hiện nay trên mạng xã hội tác động tiêu cực đến đoàn viên, thanh niên. Thêm vào đó, hình thức giáo dục không còn đơn thuần theo hướng triển khai văn bản, tài liệu mà phải đa dạng hóa các kênh, các công cụ truyền thông để tiếp cận đời sống thanh niên một cách nhanh chóng, gần gũi, sâu rộng và hiệu quả. 

Kết luận Hội thảo, đồng chí Nguyễn Anh Tuấn, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn nêu rõ, sau hơn 4 giờ làm việc, với tinh thần khoa học, khách quan, Hội thảo khoa học “90 năm khẳng định và phát huy vai trò trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên” đã nhận được 110 tham luận của các đồng chí lãnh đạo Đoàn Thanh niên, cán bộ đoàn các thời kỳ, các chuyên gia, các nhà khoa học, các nhà quản lý, các ban, đơn vị thuộc Trung ương Đoàn, các tỉnh, thành đoàn và đoàn trực thuộc; 14 tham luận và ý kiến phát biểu trao đổi trực tiếp về các vấn đề khoa học liên quan. Những ý kiến, tham luận gửi đến Hội thảo là những công trình nghiên cứu khá toàn diện, đầy đủ, có hàm lượng khoa học cao cả trên phương diện lý luận và thực tiễn, phản ánh những bước phát triển của Đoàn với tư cách là “trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên” đồng thời, gửi gắm nhiều tâm huyết, tình cảm đối với thế hệ trẻ. 

Kết quả của Hội thảo ngày hôm nay là những đóng góp quan trọng và thiết thực cho công tác nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục về lịch sử 90 năm của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh; khơi dậy niềm tự hào, truyền thống vẻ vang của Đoàn qua 90 năm, góp phần củng cố niềm tin, khát vọng, ý chí và hành động của tuổi trẻ Việt Nam đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng, xây dựng đất nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc.

Minh Châu