Ảnh minh họa (Ảnh: M.P)

Đơn giản, công khai, minh bạch

Thực hiện chủ trương của Chính phủ về đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp, trong những năm vừa qua, KBNN đã tích cực cải cách cơ chế chính sách, triển khai nhiều dự án hiện đại hóa trong công tác quản lý thu, chi ngân sách nhà nước (NSNN) qua KBNN theo hướng đơn giản, công khai, minh bạch về quy trình, thủ tục; hiện đại về công nghệ; đảm bảo quản lý chặt chẽ tiền, tài sản Nhà nước. Những cải cách đó cũng nhằm hướng đến mục tiêu của Chiến lược phát triển Kho bạc Nhà nước là xây dựng Kho bạc điện tử, tiến tới Kho bạc số với 3 không: “Không khách hàng tại trụ sở”, “Không tiền mặt” và “Không giấy tờ”.

Bám sát chủ trương, định hướng nêu trên, để thực hiện tốt công tác cải cách hành chính (CCHC), KBNN tiếp tục hoàn thiện cơ chế chính sách thuộc lĩnh vực quản lý của KBNN, trong đó, nổi bật là trình Bộ Tài chính trình Chính phủ ban hành Nghị định số 11/2020/NĐ-CP ngày 20/01/2020 quy định thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực KBNN.

Một kết quả trọng tâm khác của KBNN đó là, triển khai có hiệu quả các dịch vụ công trực tuyến (DVCTT). Tính đến hết năm 2020, KBNN đã cung cấp 09/11 TTHC thực hiện DVCTT mức độ 4; đã tích hợp 07/09 DVCTT mức độ 4 lên Cổng Dịch vụ công Quốc gia (đạt 77,8%), vượt chỉ tiêu so với kế hoạch được giao năm 2020 (tối thiểu 30%); 100% đơn vị sử dụng NSNN thuộc đối tượng bắt buộc đã đăng ký tham gia DVCTT; lượng chứng từ thanh toán quan DVCTT chiếm tỷ lệ 98%. Qua đó, tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng đến giao dịch, đảm bảo minh bạch về hồ sơ, chứng từ, nội dung kiểm soát, rút ngắn thời gian giải quyết TTHC, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng vốn NSNN và hạn chế tiếp xúc trực tiếp khi giao dịch, góp phần phòng chống dịch COVID-19.

Trong năm 2020, nhằm tiếp tục đẩy mạnh CCHC, tăng cường thanh toán không dùng tiền mặt và tạo thuận lợi hơn nữa cho cá nhân, doanh nghiệp nộp ngân sách nhà nước, KBNN đã thực hiện mở rộng việc phối hợp thu ngân sách giữa KBNN với các ngân hàng thương mại cổ phần. Theo đó, KBNN phối hợp với một số ngân hàng thương mại cổ phần trong việc mở và sử dụng hệ thống tài khoản chuyên thu của KBNN tại ngân hàng và thực hiện phối hợp thu, ủy nhiệm thu ngân sách nhà nước, đồng thời kết nối, trao đổi thông tin, dữ liệu điện tử về thu ngân sách giữa ngân hàng và KBNN. Thông qua đó, toàn bộ khoản thu ngân sách qua ngân hàng sẽ được ghi nhận trực tiếp ngay vào hệ thống các tài khoản chuyên thu của Kho bạc tại ngân hàng, bảo đảm tập trung kịp thời vào ngân sách nhà nước; đồng thời, truyền thông tin về khoản thu sang Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan nhanh chóng, an toàn và thuận lợi.

Bên cạnh đó, KBNN tiếp tục quản lý ngân quỹ nhà nước theo hướng an toàn, chủ động, minh bạch và hiệu quả; gắn kết quản lý ngân quỹ với quản lý ngân sách và quản lý nợ. Trong năm 2020, KBNN tiếp tục nộp ngân sách Trung ương từ thu hoạt động nghiệp vụ quản lý ngân quỹ Nhà nước 3.000 tỷ đồng.

Cùng với đó là KBNN tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy theo Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng cùng với việc hoàn thành toàn diện các nhiệm vụ năm 2020 đã góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu của Chiến lược phát triển KBNN đến năm 2020, tạo nền tảng vững chắc để bước vào Chiến lược phát triển KBNN giai đoạn 2021-2030.

Hướng tới “Kho bạc số"

Mục tiêu của KBNN đến năm 2030 là xây dựng KBNN tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả theo mô hình quản lý, quản trị hiện đại, phục vụ người dân, doanh nghiệp, các cơ quan nhà nước, góp phần xây dựng nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững dựa trên 03 trụ cột phát triển chính: Cải cách và hiện đại hóa cơ chế, chính sách, quy trình nghiệp vụ để nâng cao hiệu quả quản lý quỹ NSNN và các quỹ tài chính nhà nước, quản lý ngân quỹ nhà nước, huy động vốn cho NSNN và Tổng kế toán nhà nước; tổ chức bộ máy theo mô hình kho bạc khu vực (liên huyện), hướng tới mô hình kho bạc 2 cấp (cấp điều hành và cấp thực hiện); toàn bộ các hoạt động quản lý, quản trị, cung cấp dịch vụ của KBNN được thực hiện trên nền tảng công nghệ thông tin (CNTT) hiện đại, có sự kết nối, chia sẻ dữ liệu với các bộ, ngành, địa phương và các cơ quan, đơn vị liên quan để hướng tới hình thành “kho bạc số”.

Thông qua nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, có thể hiểu Kho bạc số là kho bạc mà ở đó mọi tác nhân đều tương tác trên nền tảng số. Theo đó, chính sách và quy trình nghiệp vụ được cải cách, lấy đơn vị giao dịch làm trung tâm phục vụ. 

Cụ thể, liên thông dữ liệu số giữa các cơ quan, đơn vị ở Trung ương và địa phương với KBNN để cung cấp dịch vụ cho các đơn vị, cơ quan và thực hiện các chức năng, nhiệm vụ giao KBNN.

Bên cạnh đó, đơn vị, cơ quan giao dịch với Kho bạc thông qua nền tảng số của đơn vị có liên thông trực tuyến với Kho bạc hoặc đơn vị giao dịch trên nền tảng của Kho bạc số. Kho bạc số và các nền tảng số trong lĩnh vực tài chính nhà nước có kết nối tương tác với nhau để hình thành hệ sinh thái số cho toàn bộ lĩnh vực tài chính nhà nước.

Đồng thời, các quyết định quản lý của các cấp có thẩm quyền về lĩnh vực quỹ NSNN, quản lý ngân quỹ, huy động vốn cho NSNN, tổng kế toán, tổng hợp quyết toán NSNN… dựa trên phân tích dữ liệu lớn (Big Data).

Cùng với đó, quản lý rủi ro các hoạt động nghiệp vụ và cung cấp dịch vụ trên cơ sở phân tích dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo, đội ngũ công chức được đào tạo chuyên nghiệp.

Ngoài ra, hạ tầng vận hành Kho bạc số được thực hiện trên nền tảng điện toán đám mây với khả năng co giãn cao để đáp ứng yêu cầu theo khối lượng tần suất tương tác ở các giai đoạn khác nhau có biến động theo thời gian 24*7.

Để xây dựng thành công Kho bạc số, KBNN đang hoàn thiện Chiến lược phát triển KBNN giai đoạn 2021-2030, đồng thời đã dự thảo kiến trúc tổng thể công nghệ thông tin hướng đến hình thành Kho bạc số năm 2030. Hiện đang khẩn trương hoàn thiện để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt làm căn cứ tổ chức thực hiện.Trên cơ sở đó, KBNN sẽ thực hiện đồng bộ cả 3 trụ cột gồm chính sách quy trình; tổ chức bộ máy và con người; nền tảng công nghệ để hoàn thành mục tiêu Kho bạc số vào năm 2030./.

M.P