Đây là lần đầu tiên lễ trao giải được tổ chức tại Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam - cơ sở nghiên cứu hàng đầu cả nước về khoa học tự nhiên và phát triển công nghệ, là cái nôi nghiên cứu, đào tạo, ứng dụng của không ít các nhà khoa học nữ đã vinh dự được nhận giải thưởng Kovalevskaia và các giải thưởng cao quý khác.

Phát biểu tại buổi lễ, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam Hà Thị Nga nhấn mạnh, giải thưởng Kovalevskaia là giải thưởng danh giá mang tên một nhà khoa học lỗi lạc người Nga, bắt đầu trao tại Việt Nam từ năm 1985. Đây là giải thưởng quốc tế dành cho các nhà khoa học nữ, ghi nhận những đóng góp của phụ nữ trong nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ, đặc biệt là khoa học tự nhiên - một lĩnh vực có vai trò then chốt trong nền kinh tế tri thức.

Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam Hà Thị Nga và nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan, Chủ tịch Uỷ ban giải thưởng Kovalevskaia Việt Nam (thứ hai, thứ ba từ trái qua) trao giải thưởng Kovalevskaia năm 2020 cho tập thể nữ Viện Hóa học các hợp chất thiên nhiên và Phó Giáo sư, Tiến sỹ Trương Thanh Hương.

Trong 35 năm, giải thưởng được trao cho 20 tập thể và 49 nhà khoa học nữ xuất sắc trên các lĩnh vực toán, lý, hóa, sinh, nông nghiệp, y học, công nghệ thông tin… Sau khi nhận được giải thưởng cao quý, các nhà khoa học nữ không chỉ tiếp tục cống hiến cho khoa học, mà còn truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ các nhà khoa học nữ trên con đường khoa học vinh quanh nhưng cũng không ít chông gai.

Theo Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, đóng góp của các tập thể, cá nhân đạt giải thưởng Kovalevskaia là thể hiện mạnh mẽ về tài năng, khả năng, sức sáng tạo và trí tuệ của những nhà khoa học nữ Việt Nam trên con đường chinh phục nhiều đỉnh cao khoa học đồng thời cho rằng, trước yêu cầu đất nước phát triển nhanh và bền vững thì tài năng và trí tuệ con người là yếu tố quyết định, đòi hỏi nữ trí thức nước nhà chung vai gánh vác trách nhiệm nặng nề nhưng rất vẻ vang.

Bước vào thế kỷ XXI - kỷ nguyên của khoa học và công nghệ, để hướng tới một nền kinh tế phát triển, một xã hội dân chủ, văn minh càng đặt ra nhiệm vụ cấp thiết phải có một đội ngũ trí thức đủ mạnh để nghiên cứu, tiếp cận, cập nhật những thông tin, thành quả khoa học kỹ thuật phù hợp, áp dụng vào điều kiện thực tế của nước ta. Các nhà khoa học nữ, các nữ trí thức không chỉ là nguồn nhân lực quan trọng trong sự nghiệp phát triển đất nước, mà còn là những người trực tiếp nuôi dưỡng, dạy dỗ thế hệ trẻ ngay trong môi trường giáo dục đầu tiên là gia đình.

“Thời gian tới, Hội sẽ tập trung nhiều hơn cho lĩnh vực nghiên cứu, tham mưu đề xuất với Đảng, Nhà nước để tiếp tục có những chủ trương, đường lối, chính sách phù hợp, hiệu quả, để đồng hành, góp phần nâng cao cả số lượng và chất lượng đội ngũ nữ trí thức. Tôi tin tưởng rằng trong môi trường học tập, nghiên cứu ngày càng thuận lợi và sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với sự nghiệp khoa học, công nghệ và giáo dục; những nhà khoa học nữ sẽ có điều kiện và khả năng tham gia đóng góp vào sự phát triển khoa học của đất nước”, Chủ tịch Hà Thị Nga nói.

Các cán bộ nữ nhận hoa chúc mừng nhân ngày Quốc tế phụ nữ 8/3

Năm nay, giải thưởng Kovalevskaia năm 2020 được trao cho tập thể nữ Viện Hóa học các hợp chất thiên nhiên, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam và Phó Giáo sư, Tiến sỹ Trương Thanh Hương, giảng viên cao cấp Bộ môn Tim mạch, trường Đại học Y Hà Nội, Bộ Y tế vì có nhiều đóng góp cho nền khoa học của nước nhà.

Viện Hóa học các Hợp chất thiên nhiên là cơ quan đầu ngành của cả nước nghiên cứu cơ bản, điều tra cơ bản các chất thiên nhiên từ tài nguyên sinh vật ở đất liền, dưới biển và vi sinh vật; phát hiện, nghiên cứu khai thác hợp lý các chất có hoạt tính sinh học trong các tài nguyên sinh vật ở đất liền, dưới biển và vi sinh vật, chuyển hoá và tổng hợp chúng thành những chất có giá trị cao phục vụ cho công nghiệp dược, nông nghiệp và xuất khẩu. Viện cũng nghiên cứu tạo ra các sản phẩm có khả năng ứng dụng cao trong thực tiễn đã được các nhà khoa học nữ của Viện thực hiện. Các sản phẩm được hình thành từ kết quả đề tài nghiên cứu khoa học đã được lưu hành rộng rãi trên thị trường phục vụ chăm sóc bảo vệ sức khỏe cộng đồng như: khương thảo đan, đông trùng hạ thảo, các loại tinh dầu...

Phó Giáo sư, Tiến sỹ Trương Thanh Hương, giảng viên cao cấp Bộ môn Tim mạch, trường Đại học Y Hà Nội, Bộ Y tế có nhiều cống hiến cho ngành Y Việt Nam khi sở hữu nhiều đề tài khoa học nhằm cải thiện phương pháp điều trị những bệnh lý liên quan đến tim mạch. Nổi bật  là hai đề tài mang tính đột phá, tiên phong là: công trình "Xây dựng bản đồ đột biến gen bệnh tăng cholesterol máu gia đình và đề xuất mô hình quản lý bệnh tại Việt Nam" và "Khảo sát một số đa hình thường gặp của gen CYP2C19 liên quan đến đáp ứng thuốc clopidogrel ở người mắc bệnh động mạch vành tại Việt Nam"./.